“Nhà thương thí” là từ xưa của người bình dân VN xưa kêu các dưỡng đường công lập …
Lúc đầu …. chính quyền thuộc địa đã xây một vài cái ở tỉnh Cholon để chữa bịnh và săn sóc sức khỏe cho dân số khi đó còn chưa đông … Nay những nhà thương đó còn vài nơi … như nhà thương Hùng Vương … (gốc là Bảo sanh tỉnh Cholon) …. Ở Saigon thì có nhà thương Bình Dân và nhà thương chú Hỏa …. Đặc biệt, nhà thương chú Hỏa là của tư nhân xây tặng đầu tiên của Saigon … Về sau …. những bang hội Hoa Kiều cũng xây dựng nhà thương để chăm sóc sức khỏe cho các đồng bang của họ … như bịnh viện Quảng Đông (nay là Nguyễn Tri Phương) … Triều Châu (nay là An Bình) … Phúc Kiến (nay là Nguyễn Trãi) … v..v….
Ở ngay bên cạnh bịnh viện Quảng Đông là một bịnh viện do quân đội Đại Hàn xây dựng .. đó là bịnh viện Chung Cheng (Trung Chánh) … (nay là bịnh viện Quân Khu 7 của quân đội) …
Sở dĩ đặt là “nhà thương thí” là do việc chạy chữa tại những nơi này hoàn toàn miễn phí … Người bịnh chỉ lo việc dinh dưỡng theo toa bác sĩ kê … Về sau … do tình hình lạm phát gia tăng … nền kinh tế sống nhờ viện trợ trở nên èo uột khi ngoại viện bị cắt giảm … nên Chính phủ Saigon đã cho phép một số bịnh viện được thu phí điều trị … Nhưng thực chất thì chi phí thu vào cũng không bù được với những ngân khoản đã bỏ ra … Hầu như có tính tượng trưng … Ngay như tại Tỉnh Gia Định … bịnh viện ung thư Nguyễn Văn Học dù là chuyên ngành có thu phí nhưng mức thu vào cũng không cao lắm …. Có thể xài tiếng “Lệ Phí” thì đúng hơn ….
Đặc biệt … Kế bên Viện Ung Thư Nguyễn Văn Học có một nới vừa là bịnh viện … vừa là trường học … Đó là Trung Tâm Thực Tập Y Khoa Gia Định … (nay là bịnh viện Nhân Dân Gia Định … hay được kêu là “bịnh viện Nguyễn Văn Học” sau 1975) … Bịnh nhân đưa vào điều trị ở đây sẽ giúp cho các sinh viên đã hoàn tất 6 năm học ở Y Khoa Đại Học Đường nghiên cứu nội trú để hoàn tất luận án Tiến sĩ Y Khoa (Văn Bằng Quốc Gia) … Có thể nói đây là một phòng thí nghiệm Y khoa lớn nhứt Việt Nam thời đó … trang bị tối tân và có một ban giảng huấn có cả những giảng viên ngoại quốc do Bộ Giáo Dục VNCH hợp đồng thỉnh giảng để hướng dẫn cho các Tiến sĩ Y Khoa tương lai … (văn bằng của họ có giá trị toàn thế giới) …. Các Y khoa bác sĩ tốt nghiệp và làm luận án Tiến sĩ Y khoa ở đây sẽ trình project của họ trước Hội Đồng thẩm duyệt tại Viện Đại học Saigon …
VietHungMai
Huu Vinh Nguyen Bịnh viện Bình Dân ( đường ĐBP) ngày xưa cũng là nhà thương thíNghia Bui Tại sao lại gọi là “nhà thương”? Chữ thương này cùng nghĩa với “thương yêu” hay “thương tật”?
Quy Thanh Le Yêu
Ở những nhà thương công bệnh nhân đi khám bịnh, điều trị thì miễn phí, không tốn đồng xu nào. Vì vậy nó còn được gọi là nhà thương thí, (bố thí) cho người nghèo. Ở Sài gòn lúc trước người có tiền thì người ta đi nhà thương Đồn Đất, hay mấy nhà thương của bang hội người Hoa như Triều Châu, Quảng Đông, Phúc Kiến, Sùng Chính…Đương nhiên nhà thương công thì chật chội, không thoải mái tiện nghi, nhưng bù lại các ca bệnh nặng ngặt nghèo thì phải vô nhà thương công (chớ không vô nhà thương tư ngoại trừ nhà thương Đồn Đất), sanh con so thì phải vô Từ Dũ hay Hùng Vương, vì đó là mấy nhà thương thực tập của trường y Saì Gòn, tập trung các thầy, các cô, giáo sư, bác sĩ ưu tú của miền Nam. Thỉnh thoảng có người thân bịnh nhân la bài hải lên “đây là nhà thương chớ đâu phải nhà ghét” khi họ thấy y tá hằn hằn học nặng tay.
Nguồn: Nam Mai Trịnh Quốc Thuận
Sai gòn-Gia Định: Đất & Người 